Zaburzenia osobowości od lat stanowią przedmiot rozważań i sporów specjalistów. Istnieją problemy z kategoryzowaniem i klasyfikowaniem tych zaburzeń oraz z wyjaśnianiem przyczyn ich powstania. Różnice w poglądach dotyczą także charakterystycznych objawów. Pewne jednak jest to, że zaburzenia osobowości dotyczą trwałych wzorców zachowań i wewnętrznych doświadczeń, które znacząco odbiegają od oczekiwań kultury, w której żyje dana osoba. Definicja ta obowiązuje w amerykańskiej klasyfikacji chorób psychicznych DSM IV. Wspomniane wzorce są trwałe, mało elastyczne, oporne na zmiany. Występują w szerokim spektrum sytuacji (osobistych, społecznych, zawodowych) i są nieprzystosowawcze. Zaburzenia osobowości ujawniają się już w późnym dzieciństwie oraz w wieku młodzieńczym i trwają nadal w okresie dojrzałości. Spostrzeganie i interpretowanie (siebie, innych ludzi i wydarzeń), reakcje emocjonalne, funkcjonowanie interpersonalne i kontrola impulsów to cztery aspekty życia psychicznego człowieka. Jeśli wśród nich przynajmniej dwa obszary są zaburzone, to jest to kolejne spełnione kryterium do zdiagnozowania zaburzeń osobowości.
Schizotypowe zaburzenie osobowości charakteryzuje się przede wszystkim dziwacznością myślenia, komunikowania się, zachowania i postrzegania. Może się to objawiać przykładowo podejrzliwością, myślami paranoidalnymi, ekscentrycznym wyglądem i myśleniem magicznym. Upośledzone są zdolności społeczne i interpersonalne. Dosyć podobną osobowością do schizotypowej, jest osobowość schizoidalna. Tutaj nie mamy jednak do czynienia z dziwacznym sposobem myślenia. Punktem stycznym jest brak zdolności społecznych. Wycofanie, brak przyjemności z kontaktów towarzyskich, obojętność na krytykę, podejmowanie aktywności w samotności, to cechy osoby cierpiącej na schizoidalne zaburzenie osobowości. Można sobie o takim człowieku pomyśleć, że jest to taki skrajny introwertyk. Kiedy ktoś tworzy spiskowe teorie, jest nieustannie podejrzliwy wobec otoczenia i najbliższych osób oskarżając je o wrogie działania, kiedy ktoś długo chowa urazy i jest nadmiernie wrażliwy na niepowodzenie, wtedy możemy z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że cierpi na paranoiczne zaburzenie osobowości. Osobowość antyspołeczna (dyssocjalna) charakteryzuje się takimi cechami, jak: nieliczenie się z uczuciami innych, ubóstwo emocjonalne, powtarzające się akty agresji, brak poczucia winy, nieodpowiedzialność, liczne kłamstwa.